Pomiary jakości powietrza w Kiełczowie, gmina Długołęka 20-28.11.2018

• normę roczną – 40 µg/m3
• normę dzienną – 50 µg/m3.

Co ważne, norma dzienna nie może być przekroczona więcej niż przez 35 dni w roku. Wymogi WHO w tym zakresie są większe (tzw. air quality quidelines): roczne stężenie PM10 nie powinno przekraczać 20 µg/m3 (dzienna norma jest taka sama jak w prawodawstwie UE).

W przeciągu 6 pełnych dni pomiaru w Kiełczowie mieliśmy 3 dni z przekroczeniem dopuszczalnego pułapu stężenia pyłu PM10 (czyli 50 µg/m3). Najwyższe stężenie średniogodzinowe PM10: 239 µg/m3, zanotowano 25-11-2018 o godzinie 18:00.
Warunki pogodowe jakie panowały podczas pomiarów można znaleźć tu (dane dla Wrocławia):

https://www.ekologia.pl/pogoda/polska/dolnoslaskie/wroclaw/archiwum,listopad,2018,caly-miesiac

Należy jednocześnie pamiętać, że wyniki z pomiarów:

• są uzależnione od panującej wówczas pogody (wiatr, deszcz, śnieg oczyszcza oczyszczają powietrze z pyłów) oraz od lokalizacji urządzenia;
• są próbką tylko dla tego przedziału czasowego (8 z 365 dni) i tylko dla tego miejsca, gdzie stał pyłomierz. W przypadku płaskiego Kiełczowa lokalizacja w środku wsi może być reprezentatywna, lecz na przykład w kotlinach i dolinach górskich jakość powietrza może różnić się diametralnie już na niewielkich odległościach, na przykład już na sąsiedniej ulicy, gdzie nie ma przewietrzania, albo w dolnych partiach miejscowości;
• nie zastępują oficjalnych badań i nie stanowią podstaw do określenia stanu powierza przez cały rok. W tym celu najlepiej zainstalować profesjonalny sprzęt na stałe;
• nie sprawią, że poprawi się jakość powietrza. Zazwyczaj jest wręcz odwrotnie – modelowania często okazują się niedoszacowane, pomiary zaś wskazują faktyczny, gorszy stan jakości powietrza.

Skąd ten smog?

Źródłem zapylenia w sezonie grzewczym jest przede wszystkim dym uchodzący z domowych kominów, pochodzący ze spalania paliw stałych, głównie węgla i drewna. Niestety, do tego koktajlu zanieczyszczeń dokładają się także śmiertelnie trujące substancje uwalniane w wyniku spalania śmieci. Przy braku warunków dla rozwiewania i rozmywania zanieczyszczeń (wiatry i deszcze), notuje się ich koncentrację zwłaszcza na terenach gęsto zabudowanych, czy w kotlinach i dolinach górskich.

Uchwała antysmogowa dla Dolnego Śląska

Dolny Śląsk to jeden z 3 najbardziej zanieczyszczonych województw w Polsce. Jak pokazują coroczne raporty Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, praktycznie wszystkie gminy w regionie mają problem z zanieczyszczeniami powietrza. Każdy sezon grzewczy to czas morowy dla Dolnoślązaków. Ostrożne szacunki wskazują, że rocznie z powodu zanieczyszczonego powietrza umiera ok. 3000 mieszkańców i mieszkanek Dolnego Śląska.

Zgodnie z przyjętą jednogłośnie 30.11.2017 r. uchwałą antysmogową dla Dolnego Śląska, w Kiełczowie od 1 lipca 2018 roku nie można spalać mułów i flotów węglowych, węgla sypkiego o uziarnieniu poniżej 3mm, węgla brunatnego oraz mokrego drewna (o wilgotności pow. 20%). Dalej można używać węgla i drewna, ale tylko wysokiej jakości. Od 1.7.2018 nie można też montować nowych „kopciuchów”, tylko piece i kotły spełniające wymogi emisji pyłu określone dla ekoprojektu.

Do roku 2024 roku mają zniknąć obecnie używane „kopciuchy”, zaś kotły klasy 3 lub 4 będą mogły pracować jeszcze do 2028 roku. Docelowo mają pozostać w użyciu tylko urządzenia grzewcze na paliwa stałe spełniające wymogi ekoprojektu. W celu obniżenia emisyjności obecnie używanych „kopciuchów” uchwała antysmogowa zezwala na stosowanie elektrofiltrów (które od lat używa przemysł zmuszony przepisami do redukcji zanieczyszczeń powietrza).

Polacy mają żelazne płuca

W Polsce normy dobowe dla pyłów drobnych PM10 są ustalone na trzech poziomach:

• poziom dopuszczalny 50 µg/m3 (dobowy)
• poziom informowania 200 µg/m3 (dobowy)
• poziom alarmowy 300 µg/m3 (dobowy)

Warto tu zauważyć, że polskie poziomy są wyjątkowo liberalne w kwestiach informowania i alarmowania społeczeństwa o smogu, który w takich dawkach poważnie zagraża naszemu życiu i zdrowiu. We Francji na przykład poziom alarmowy wynosi 80 µg/m3, w Czechach 100 µg/m3, w Wielkiej Brytanii: 101 µg/m3. Stąd apele alarmów smogowych i naukowców o obniżenie poziomów do standardów powszechnie obowiązujących w Europie.

Pomiarów dokonaliśmy za pomocą pyłomierza Krakowskiego Alarmu Smogowego, który został skalibrowany na Akademii Górniczo-Hutniczej.

Pomiary wykonywane są w ramach projektu SMOG STOP – kampania edukacyjna dotycząca wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji realizowanego przez Fundację EkoRozwoju dofinansowane ze środków Powiatu Wrocławskiego.